ارزیابی خشک‌سالی آب‌شناختی و تحلیل ویژگی‌های آن با شاخص جریان رودخانه‌یی (SDI) در ایستگاه‌های آب سنجی استان اردبیل

نویسندگان

  • اباذر اسمعلی عوری دانشیار گروه آموزشی منابع طبیعی و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی
  • حامد امینی دانشجوی کارشناسی‌ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
  • رئوف مصطفی‌زاده ستادیار گروه آموزشی منابع طبیعی و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی
  • محسن ذبیحی دانشجوی دکترای علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • معراج شرری استادیار گروه آموزشی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده مقاله:

خشک‌سالی آب‌شناختی باعث کاهش‌یافتن جریان رود و افت‌کردن‌ کیفیت اکوسیستم‌های آن می‌شود و استفاده‌ی انسان از آب‌های سطحی را نیز محدود می‌کند. در این تحقیق، برای ارزیابی خشک‌سالی آب‌شناختی در 33 ایستگاه آب‌سنجی استان اردبیل (1353–1392) شاخص خشک‌سالی جریان رودخانه‌یی (SDI) به‌کاررفت. شاخص SDI با نرم‌افزار DrinC محاسبه، ویژگی‌های خشک‌سالی آب‌شناختی طبقه‌بندی و تحلیل، ارتباط مولفه‌های مختلف خشک‌سالی با هم بررسی، و آب‌دهی متوسط جریان تحلیل شد. برخی از ویژگی‌های خشک‌سالی آب‌شناختی برای نمایش تغییرات مکانی درون‌یابی شد. نتایج نشان داد که خشک‌سالی در همه‌ی ایستگاه‌ها بود، و  بیشینه‌ی تداوم دوره‌ی خشک 62 ماه در ایستگاه‌ سامیان بود. نتایج طبقه‌بندی معیار SDI در 14 ایستگاه (آلادیزگه، پل الماس، عنبران، باروق، بوران، دوست‌بیگلو، گیلانده، ایریل، کوزه‌تپراقی، مشیران، نئور، سامیان، شمس‌آباد و سولا) نشان داد که تعداد ماه‌های ترسالی از تعداد ماه‌های خشک‌سالی بیش‌تر بود. بیش‌ترین شدت خشک‌سالی جریان (01/5-) و بیش‌ترین تعداد ترسالی رخ‌داده در ایستگاه پل الماس دیده شد. متوسط شدت بیش‌ترین و کم‌ترین خشک‌سالی آب‌شناختی در ایستگاه پل الماس و عنبران به‌ترتیب 01/5- و 0/57- بود. تغییرات مکانی ماه‌های خشک‌سالی نشان داد که کم‌ترین وقوع خشک‌سالی جریان در ایستگاه‌های بالادست و دامنه‌های سبلان بود. خشک‌سالی‌های شدید و خیلی‌شدید در رودخانه‌هایی اتفاق می‌افتد که آب‌دهی آن کم است. هر چه اندازه‌های آب‌دهی رودخانه بیش‌تر باشد، وقوع خشک‌سالی‌های شدید کاهش می‌یابد و ثبات جریان آن از رودخانه‌یی باآب‌دهی کم بیش‌تر است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پایش خشکسالی و ارزیابی امکان پیش بینی آن در استان اردبیل با استفاده از شاخص SPI و مدل ANFIS

خشکسالی به عنوان یک پدیده اقلیمی به شدت بر همه جوانب فعالیت های بشری تاثیر می گذارد. با این حال مطالعات انجام شده در رابطه با این پدیده بر اساس روش های مناسب بسیار کم می باشد. بررسی ویژگی های خشکسالی و پیش بینی آن می تواند در کاهش خسارات حاصل از آن موثر باشد. از این رو در این تحقیق به بررسی خشکسالی و ارزیابی امکان پیش بینی آن برای ایستگاه هایی از استان اردبیل پرداخته می شود. داده های مورد استفا...

متن کامل

تحلیل فراوانی منطقه ای خشکسالی هیدرولوژیک با استفاده از شاخص خشکسالی جریان سطحی (sdi) (مطالعه موردی حوزه کارون شمالی )

خشکسالی به عنوان بلای طبیعی و پدیده ای اجتناب‏ناپذیر، از دیرباز در پهنه وسیع کشورهای مختلف به خصوص کشورهای مستقر در مناطق گرم و خشک به کرات وقوع یافته و می یابد. در سال های اخیر محاسبه و بررسی شاخص خشکسالی جریان سطحی(sdi )به عنوان یکی از روش های پیش بینی خشکسالی هیدرولوژیک مورد توجه محققان قرار گرفته است.در تحلیل فراوانی این شاخص در حوزه هایی با طول دوره آماری کوتاه مدت و حوزه های فاقد ایستگاه ...

تحلیل خشکسالی آبشناسی با کاربرد روش حد آستانه در ایستگاههای مهم استان کردستان

بارندگیهای بسیار کم و متعاقباً دوره‌های کم آبی، می توانند اثرات قابل توجهی بر مسائل مدیریت آب شامل آلودگی رودها ، مدیریت و طراحی آبگیر ، آبیاری ،طرحهای تولید نیرو ، تأمین آب آشامیدنی و... داشته باشند. خشکسالی به عنوان یکی از بلایای طبیعی با اثرات و پیامدهای ناخوشایند بوم شناسی، اجتماعی و اقتصادی است که رشد جمعیت و افزایش تقاضای آب اثرات آن را تشدید می کنند. خشکسالی آبشناسی، که بعد از خشکسالیهای ...

متن کامل

بررسی روند خشکسالی هیدرولوژیک با استفاده از تحلیل سری‌های زمانی و شاخص SDI در حوزۀ آبخیز مادیان رود لرستان

وقایع خشکسالی با تأثیر روی منابع آب سطحی و آب زیرزمینی مقدار آب در دسترس بخش‌های مختلف را کاهش می‌دهد. خشکسالی هیدرولوژیک ابتدا با کاهش مقدار بارندگی شروع و به‌طور عادی با کاهش سطح دریاچه‌ها و منابع ذخیره‌ای مرتبط می‌شود. بدین منظور برای اتخاذ تصمیمات مدیریتی مناسب برای جلوگیری از آثار زیان‌بار خشکسالی، باید با ارزیابی و پایش خشکسالی به شناسایی ویژگی‌های این پدیده پرداخت. در این پژوهش برای ارزی...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 32  شماره 3

صفحات  21- 36

تاریخ انتشار 2019-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023